"SEMAFOR": podjęliśmy próbę przekazywania na łamach "Semafora" informacji i wiadomości, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników; informacji których nie znajdziecie na łamach oficjalnych dzienników....

WOLNA DROGA: Choć poszukiwanie prostych rozwiązań jest osadzone głęboko w podświadomości, a nieskomplikowany obraz rzeczywistości jest wygodny, nie zmusza do choćby chwilowej zadumy, do uświadomienia prawdy o traconym wpływie na własne losy, na otaczający świat - od poszukiwania prawdy nikt nas nie zwolni.
 
Sobota, 21 grudnia 2024 r.
Imieniny obchodzą: Jan, Honorata, Tomasz
 
XXXVII Rocznica Protestu Głodowego Kolejarzy
[ 0000-00-00 ]
   Tak, tak, to już 37 lat minęło od chwili, w której 34 delegatów z całej sieci PKP, zebranych w Lokomotywowni Wrocław Główny, sprzeciwiając się aspołecznej polityce prowadzonej przez ówczesne władze, a także odwlekanej rejestracji NSZZ „Solidarność”, postanowiło podjąć, dramatyczny w swej formie, protest głodowy, apelując jednocześnie do koleżanek i kolegów o rzetelną pracę, aby nie dać władzy powodu do podjęcia wobec protestujących niebezpiecznych decyzji. Stąd też do wszystkich Kolejarzy został wystosowany Apel: WASZA PRACA, NASZA GŁODÓWKA, WSPÓLNE ZWYCIĘSTWO KOLEJARZY.
Był rok 1980, rok znaczący w historii Polski, Europy, Świata. Był więc dobry czas na to, aby również kolejarze upomnieli się o swoje prawa, o swoją godność. I kolejarze to zrobili 37 lat temu.
   Jest niedziela, 22 października 2017 roku, nieustannie pada deszcz, który pokrzyżował nieco przygotowany przez organizatorów program uroczystości. Zamiast przed Dworcem Wrocław Główny, poczty i pragnący wziąć udział w uroczystości Rocznicowej zbierają się w Holu Dworca.
Przed godziną 9 w Holu rozlegają się dźwięki orkiestry dętej, grającej standardy muzyki jazzowej. Jej dźwięki przyciągają zaskoczonych podróżnych, w ruch idą telefony, robione są zdjęcia i kręcone filmy. Orkiestra dostaje brawa.
Przybywa pocztów sztandarowych nie tylko z Wrocławia, ale Dolnego Śląska i całego kraju. Gromadzą się przedstawiciele Spółek, Zakładów, samorządów, władz.
Na trzecim peronie czeka pociąg podstawiony przez Spółkę POLREGIO, którym uczestnicy uroczystości rocznicowych udadzą się do pamiętnej Lokomotywowni.
Na peronie przed Pomnikiem Patronki, ksiądz Jan Kleszcz inicjuje krótką z konieczności (pada) modlitwę w intencji Braci Kolejarskiej i tych wszystkich, którym kolejarze służą swoją pracą.
   Pociąg jedzie powoli, za oknami przesuwają się smutne widoki. Zamurowane okna, ciągi wagonów niszczejących na torach zarośniętych samosiejkami. Kiedyś te miejsca tętniły życiem.
Pociąg dojeżdża do Lokomotywowni przy której prycha parowóz Tkh 05353. W jego kabinie rządzi Jacek Jerczyński z wrocławskiego Klubu Sympatyków Kolei, by dać sygnał do rozpoczęcia uroczystości rocznicowych.
Wciąż pada, dlatego poczty sztandarowe i uczestnicy uroczystości zamiast wokół pomnika Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej, przy którym honorową wartę pełnią dwaj funkcjonariusze SOK, gromadzą się w hali lokomotywowni.
   Prowadzący uroczystość Zbigniew Gadzicki daje sygnał do jej rozpoczęcia. Głośny gwizd parowozu poprzedza dźwięki hymnu. Rozpoczynają się uroczystości 37. Rocznicy Protestu Głodowego Kolejarzy Polskich, pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, Andrzeja Dudy.
Zbigniew Gadzicki wita: przedstawiciela Prezydenta RP – profesora Marka Kośnika, biskupa Jacka Kicińskiego i kapelana kolejarzy wrocławskich - ks. Jana Kleszcza, posłów na Sejm RP, wicemarszałka Województwa Dolnośląskiego - Jerzego Michalaka, przedstawiciela Wojewody Dolnośląskiego - Marcina Krzyżanowskiego, dyrektora IPN we Wrocławiu - profesora Krzysztofa Kawalca, prezesów oraz członków zarządów Spółek Grupy PKP, z prezesem Zarządu PKP S.A. Krzysztofem Mamińskim na czele, przedstawicieli spółek samorządowych.
Wita również obecnych na uroczystościach: zastępcę przewodniczącego KK „Solidarność” - Bogdana Kubiaka, przewodniczącego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk - Kazimierza Kimso, przewodniczącego KSK „Solidarność” - Henryka Grymela.
Słowa podziękowania kieruje pod adresem tak licznych pocztów sztandarowych z całego kraju za przybycie do Wrocławia na Uroczystość 37. Rocznicy Protestu Głodowego Kolejarzy Polskich.
Szczególnie gorąco witany jest poczet sztandarowy Zespołu Szkół Logistycznych we Wrocławiu oraz przedstawicieli Zespołu Szkół w Żarowie im. Jędrzeja Śniadeckiego.
Słowa powitania Zbigniew Gadzicki skierował również do uczestników strajków głodowych kolejarzy w roku 1980 i 2003, oraz pod adresem licznie zebranych, mimo złej pogody, uczestników uroczystości.
Kapelan wrocławskich kolejarzy inicjuje modlitwę w intencji kolejarzy, kolei, głodujących, podróżnych.
Wiesław Natanek odczytuje Oświadczenie głodujących z października 1980 roku.
   W imieniu uczestników Protestu głos zabrał Zbigniew Iwaniuk, który powiedział:
Drodzy Państwo. Chciałbym zatrzymać się w tym miejscu na wsparciu nas, biorących udział w proteście, przez społeczeństwo Wrocławia, delegacje zakładów pracy, studentów, pracowników nauki, kultury teatru, artystów oraz inne grupy zawodowe, czyli na tzw. „Otoczce protestu głodowego”.
Kolejarskie negocjacje rozpoczęły się 17 października 1980 roku z wiceministrem Czesławem Gościłowiczem w Urzędzie Wojewódzki w Gdańsku. Rozmowy zakończyły się niepowodzeniem, stąd zostały one decyzją Międzyokręgowej Komisji Porozumiewawczej Kolejarzy przeniesione do Wrocławia.
Po niepowodzeniach i braku znaczącego wsparcia ze strony ówczesnego przewodniczącego NSZZ „Solidarność”, Lecha Wałęsy, a także braku porozumienia z władzami Ministerstwa Komunikacji, podjęliśmy protest głodowy, gdyż strajk, w ówczesnych uwarunkowaniach politycznych, był niemożliwy, biorąc sytuację Polski i jej członkostwo w Układzie Warszawskim.
Nasza głodówka trwał 7 dni. Przez ten okres nad naszym zdrowiem czuwał kolejowa służba zdrowia z Wrocławia, między innymi lekarze: Alicja Mrowiec i Grażyna Krecińska, a także Krzysztof Przesmycki z kolejowego szpitala w Gdańsku, a także wiele pielęgniarek z przychodni kolejowej i szpitala kolejowego, ale ich nazwisk nie pamiętam. Oni codziennie nas badali i czuwali nad naszym zdrowiem.
Ogromną pomoc udzielali nam członkowie MKZ NSZZ „Solidaność” we Wrocławiu w osobach Jerzego Jankowskiego, Antoniego Lenkiewicza i Huberta Hanusiaka, którzy przybywali z nam przez cały czas. Pomagali nam prowadzić negocjacje i sami je prowadzili.
Pamiętam, jak w pewnym momencie nastąpił pat w rozmowach, to Hubert Hanusiak zadzwonił do premiera i postraszył go, że jeśli nie będzie konkretnych rozmów z głodującymi kolejarzami, to MKZ Wrocław podejmie strajk solidarnościowy z kolejarzami, przez wszystkie zakłady pracy Dolnego Śląska.
Ta pomoc była nieoceniona. W dalszej pracy związkowej nie przypominam sobie, aby tak poważnie traktowano kolejarzy, jak to właśnie robili wskazani wyżej działacze MKZ NSZZ „Solidarność” Wrocław.
Rzecznikami głodujących zostali: prof. Mieczysław Zlat z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz dr Antoni Lenkiewicz z MZK Wrocław, zwany również przez stronę rządową „czarną panterą”, chyba ze względu na ubiór (miał zwyczaj nosić się na czarno).
Duchowym opiekunem głodujących kolejarzy był ksiądz Stanisław Orzechowski - „Orzech”, proboszcz parafii św. Wawrzyńca we Wrocławiu przy ulicy Bujwida. To On temperował nasze zapędy i oczekiwania. Codziennie podtrzymywał nas na duchu. Doskonale nas rozumiał, bo sam również pochodził z rodziny kolejarskiej i na znak solidarności z nami sam również podjął głodówkę.
Z całej Polski otrzymywaliśmy wówczas setki telegramów poparcia od Braci Kolejarskiej. Prawie wszyscy kolejarze popierali nas, co również podtrzymywało nas na duchu dzięki czemu wytrwaliśmy do końca.
Czuliśmy, że społeczeństwo Wrocławia było z nami. Całe rodziny przychodziły codziennie pod świetlicę Lokomotywowni Wrocław Główny. Codziennie przyjmowaliśmy delegacje wielu zakładów pracy i instytucji Wrocławia z poparciem, czego dowodem są ich wpisy w księdze poparcia, którą prowadziliśmy podczas protestu. Przynosili także pieniądze i różne podarunki. Po zakończeniu rozmów uzbieraliśmy niezłą kwotę, z której wsparliśmy budowę Pomnika Poległych Stoczniowców w Gdańsku, część przeznaczyliśmy na budowę pomnika św. Katarzyny Patronki Kolejarzy we Wrocławiu. Z pozostałej zaś części finansowana była działalność Międzyokręgowej Komisji Porozumiewawczej Kolejarzy NSZZ „Solidarność”.
Chciałbym podziękować społeczeństwu Dolnego Śląska za to wsparcie, a także jeszcze raz wielu artystom, aktorom, studentom i naukowcom, którzy codziennie nas wspierali swoimi wierszami, wieczorkami literackimi i innymi działaniami, za to, że przy nas trwali.
Chciałbym jeszcze wspomnieć jeden epizod. Otóż kiedy negocjowaliśmy poszczególne nasze postulaty, ja reprezentowałem głodujących, a wiceministra Janusza Obodowskiego dr Paco. Udało mi się go przekonać na uzgodniony zapis postulatu 3-go, który dawał nam, kolejarzom, znaczne większe podwyżki. Obodowski wraz z Paco pojechali do warszawy, aby przedstawić stronie rządowej uzgodnione postulaty. Nie minęło kilka godzin i wieczorem zjawili się Obodowski z Paco, i zakomunikowali, że nie mogą się zgodzić na taki zapis postulatu 3-go. Wtedy nastąpił pat w negocjacjach.
Ja się nie chciałem wycofać z już uzgodnionego postulatu. Trwało to kilka godzin. Wtedy przyszedł do mojego pokoju minister Obodowski (byliśmy sami) i oznajmił mi, że dzwonił do Warszawy i przekazano mu, że jeśli kolejarze się nie zgodzą, to żeby wracał do Warszawy, a wtedy jest przygotowane rozwiązanie siłowe - pacyfikacja głodujących. Musiałem przyrzec Obodowskiemu, że o tym nikomu nie powiem. Wówczas zgodziłem się na zapis proponowany przez Obodowskiego.
Kończąc chcę wymienić listę kolegów kolejarzy biorących udział w proteście głodowym kolejarzy, a których już nie ma wśród nas. A są to: Bernard Ciofta z Gdańska; Waldemar Filipczyk ze Słupska; Mieczysław Glinczewski z Wrocławia; Władysław Tatarzyński z Wrocławia; Marek Bakalarski z Wrocławia; Janusz Iwaszko z Lublina; Ryszard Szociński z Lubina; Zdzisław Zając reprezentujący Gdańsk.
Do tych osób należy zaliczyć także dr Grażynę Krecińską i dr Alicję Mrowiec, naszego przyjaciela Huberta Hanusiaka, naszego rzecznika prof. Mieczysława Zlata z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz naszego kolegę Kazimierza Winiarskiego z Lokomotywowni Wrocław Główny, który pełnił tu obowiązki gospodarza, był cały czas z nami, zaopatrując na we wszystkie potrzebne płyny i przedmioty.
Proszę wszystkich o uczczenie wymienionych minutą ciszy. Dziękuję.
   Kolejno głos zabierają: Jerzy Michalak, Krzysztof Mamiński, Kazimierz Kimso, Henryk Grymel.
W okolicznościowych przemówieniach podkreślano znaczącą rolę protestu głodowego kolejarzy w tworzeniu i umacnianiu się struktur NSZZ „Solidarność” nie tylko na Dolnym Śląsku, ale w całym kraju.
Podkreślano również odwagę i determinację tych, którzy w roku 1980 zdecydowali się podjąć tak drastyczną formę protestu.
Prezes Mamiński nawiązując do wypowiedzi prowadzącego uroczystość, który powiedział, że od wielu lat nie było na uroczystości rocznicowej prezesa Zarządu PKP S.A. – powiedział: …Myślę, że jako prezes jeszcze kilkanaście razy do Państwa przyjadę.
   Bogdan Kubiak odczytał list od Piotra Dudy.

Szanowni Uczestnicy Uroczystości! Drodzy Przyjaciele!
Zwycięstwo Sierpnia 1980 r. i podpisanie porozumień, które otwierały drogę do utworzenia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” nie mogłoby się odbyć, gdyby nie determinacja tysięcy ludzi w całym kraju. Wśród nich jednym z najważniejszych, który odbił się szerokim echem, był protest głodowy kolejarzy we Wrocławiu w październiku 1980 roku. Bez tego protestu nie byłoby rejestracji „Solidarności”, ale w ogóle jej powstanie byłoby trudniejsze.
Dlatego my, ludzie „Solidarności”, będąc kontynuatorem i depozytariuszem sierpniowego dziedzictwa, wspominamy dzisiaj w 37. Rocznicę tych wydarzeń odważnych ludzi. Dzięki nim „Solidarność” powstała, przetrwała i funkcjonuje nieprzerwanie do dzisiaj, realizując to, o co Oni walczyli. O realizację 21. sierpniowych postulatów. Cześć Wam i Chwała!
Drodzy Przyjaciele!
Solidarność nie powstała tylko Gdańsku, Szczecinie, Jastrzębiu. Nie tworzyły ją jednostki. Rodziła się w całej Polsce, realizując marzenia milionów Polaków o wolności i godności. Nie pozwólmy sobie tego odebrać, szczególnie przez tych, którzy wywodząc się z „Solidarności” swoją obecną działalnością zaprzeczają podpisanym wtedy rozumieniom.
Niech ta 37. Rocznica Waszego strajku będzie przypomnieniem o co wałczyliśmy i czego musimy bronić.
Szczęść Bożę Solidarności
Szczęść Boże Kolei
Piotr Duda

   Po wygłoszonych przemówieniach zostały złożone wieńce i kwiaty pod Pomnikiem Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej – Patronki Kolejarzy, a następnie Prowadzący Uroczystość zaprasza wszystkich na Mszę świętą, którą w asyście księży Jana Kleszcza i Jana Mrowca z diecezji łomżyńskiej, odprawił biskup o. Jacek Kiciński.
   Przed rozpoczęciem Eucharystii ksiądz Kleszcz powiedział między innymi:
Zebraliśmy się dzisiaj tutaj, aby spróbować ducha tamtej sprzed 37 laty determinacji i nade wszystko nadziei… Na wejście śpiewaliśmy Barkę, która nam wszystkim kojarzy się ze Świętym Janem Pawłem II. Warto Go honorować dzisiaj, bo 22 października to jest Jego liturgiczne wspomnienie. Jego liturgiczne święto. Niech On też będzie rzecznikiem naszych Nadziei. O co chcemy prosić dziś? (….)
Najpierw o pomyślność Polskich Kolei Żelaznych, dalej o wszystkich tych, którym powierzona jest odpowiedzialność za PKP. Bardzo często chciejmy w modlitwie naszej wracać do tych, którzy są istotą tej Wielkiej Rodziny Kolejarskiej. Myślę o kolejarzach i ich rodzinach. Stańmy z serdeczną bliskością przy ich troskach, dążeniach, nadziejach. (…)
Stale pamiętamy rokrocznie o tych, których Pan Bóg postanowił już odwołać do wieczności. Chciejmy i teraz, uwzględniając w sposób szczególnych tych, którzy zginęli na służbie i tych, którzy zmarli w minionym roku. (…)
Pozwólcie, że poproszę Was o modlitwę w intencji dobrodziejów i tych, którzy są współtwórcami radości i upadków, które już istnieją, w związku z Kaplicą Dworcową. Niech ona będzie w intencji wszystkich nas. Bardzo o to proszę.
   Homilię głosił bp o. Jacek Kiciński, w której nawiązując do liturgicznego wspomnienia św. Jana Pawła II, powiedział między innymi:
… Jeśli życie człowieka jest pozbawione sensu, jeśli nie objawi się mu miłość, jeśli nie spotka się z miłością, jeśli jej nie dotknie i nie uczyni w jakiś sposób swoją, jeśli nie znajdzie w niej żywego uczestnictwa i dlatego właśnie Chrystus objawia w pełni człowieka samemu człowiekowi. Człowiek odnajduje w nim swoją właściwą wielkość, godność i wartość swojego człowieczeństwa. Człowiek zostaje w tajemnicy odkupienia na nowo potwierdzony, niejako wypowiedziany na nowo. Stworzony na nowo.
Bracia i Siostry! Uczyńmy wszystko, aby Bóg w naszej Ojczyźnie, w naszych rodzinach i w miejscach pracy był bardziej znany i kochany. Żeby był na właściwym miejscu: Bo ja jestem Pan i nikt poza mną. Tym, którzy 37 lat temu ośmielili się zmienić ówczesny porządek, którzy pragnęli przywrócić właściwe miejsce dla Boga w życiu każdego człowieka i w życiu społeczeństwa niech towarzyszą słowa z dzisiejszego drugiego czytania Pierwszego listu św. Pawła do Tesaloniczan: „Zawsze dziękujemy Bogu za was wszystkich, wspominając o was nieustannie w naszych modlitwach, wspominając pomni przed Bogiem i Ojcem naszym na wasze dzieło wiary, na trud miłości i na wytrwałą nadzieję w Panu Naszym Jezusie Chrystusie”.
   Kończyła się Eucharystia, jeszcze tylko Henryk Grymel wręcza Prezesowi Zarządu PKP S.A. model parowozu i uczestnicy uroczystości zostali zaproszeni na poczęstunek, podczas którego wspominano, dyskutowano i spierano się w przyjaznej atmosferze.
   O godzinie 15-tej w Sali Sesyjnej Dworca Głównego odbył się godzinny panel, poprowadzony przez Kamila Dworaczka z Oddziału wrocławskiego IPN, który pisze też pracę o strajku głodowym kolejarzy we wrocławskiej Lokomotywowni w październiku 1980 roku, podczas którego: Andrzej Ciechomski, Henryk Jarząbek, Aleksander Janiszewski, Ewaryst Waligórski i Mieczysław Rzepecki dzielili się swoimi przemyśleniami, refleksjami i wspomnieniami związanymi z Protestem Głodowy, w którym uczestniczyli.
Po panelu odbył się koncert muzyki kameralnej.
Zygmunt Sobolewski
fot. Z.Sobolewski/SolkolArt
Copyright "Wolna Droga"
[X]
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.