"SEMAFOR": podjęliśmy próbę przekazywania na łamach "Semafora" informacji i wiadomości, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników; informacji których nie znajdziecie na łamach oficjalnych dzienników....

WOLNA DROGA: Choć poszukiwanie prostych rozwiązań jest osadzone głęboko w podświadomości, a nieskomplikowany obraz rzeczywistości jest wygodny, nie zmusza do choćby chwilowej zadumy, do uświadomienia prawdy o traconym wpływie na własne losy, na otaczający świat - od poszukiwania prawdy nikt nas nie zwolni.
 
Sobota, 19 kwietnia 2025 r.
Imieniny obchodzą: Adolf, Leon, Tymon
 
Wykolejone emerytury
[ 0000-00-00 ]
Jan Stefański, współzałożyciel Grupy Inicjatywnej z ZLK w Szczecinie, powiedział „Wolnej Drodze” (nr 3/2014): „Jak wiadomo w przypadku ustawy o emeryturach kolejarzy prawo zadziałało wstecz, zatem postanowiliśmy coś z tym zrobić. Wraz z gronem kolegów podjęliśmy starania o przywrócenie kolejarzom wysokości emerytury zgodnie z wcześniej nabytym prawem. Ponieważ wcześniej Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż - krótko mówiąc - prawa nabyte można dowolnie zabierać, wystąpiliśmy z pismem do rzecznika Praw Obywatelskich.”

Rzecznik Praw Obywatelskich odpowiada (fragmenty)
Szanowny Panie
W związku z wnioskiem o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP przepisów ustawy dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r,. poz. 1440 ze zm.) w zakresie zasad nabywania prawa do emerytury pracowników kolejowych, z upoważnienia Rzecznika Praw Obywatelskich uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
(…) Dotychczasowe rozwiązania ustalania prawa oraz wysokości emerytury, zachowano w stosunku do ubezpieczonych, którzy urodzili się przed 1 stycznia 1949 r. Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. również mogą skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury, według zasad dotychczasowych, łącznie z możliwością ustalenia jej wysokości na starych zasadach, jednakże warunki wymagane do przyznania tego świadczenia dotyczące stażu pracy i wieku muszą spełnić w określonym czasie (…)

O emeryturach pomostowych (Dz. U Nr 237, poz. 1656)
Emerytura kolejowa na warunkach określonych w art. 40 ustawy emerytalnej przysługuje pracownikowi kolejowemu urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., który spełnia łącznie następujące warunki:
1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 55 lat, mężczyzn 60 lat;
2. ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia na kolei, o których mowa w art. 44-45.
Pracownicy kolejowi urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., aby móc przejść na emeryturę kolejową określoną w art. 40 ustawy emerytalnej, warunki dotyczące wymaganego stażu pracy i osiągnięcia obniżonego wieku musieli spełnić do końca 2008 r. Ponadto osoby te mogły skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury, jeżeli nie przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyły wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w takim funduszu, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa (art. 50 ustawy emerytalnej).
Ponadto, w myśl art. 184 ust 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy - 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:
  • okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych oraz
  • okres składkowy i nieskładkowy określony w art. 27 ustawy (co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).
Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Trybunał nie uznał
(…) Trybunał Konstytucyjny nie podzielił tych zarzutów i uznał, że ograniczenie możliwości skorzystania przez pracowników kolejowych urodzonych po 31 grudnia 1948 r. z emerytury w niższym wieku emerytalnym znajduje uzasadnienie w podstawowych celach i założeniach reformy system emerytalnego i nie stanowi naruszenia art. 2 Konstytucji RP. Dotychczasowy system stwarzał bowiem zbyt szerokie możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę wywołując trudności w zapewnieniu równowagi finansowej ubezpieczeń społecznych. Stąd też jednym z celów reformy stało się ograniczenie uprawnień do wcześniejszej emerytury i ujednolicenie wieku emerytalnego obejmującego możliwe najszerszy krąg osób.
W ocenie Trybunału ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie narusza ani praw nabytych w drodze skonkretyzowanych decyzji przyznających świadczenia, ani praw nabytych in abstracto, ani też ekspektatyw maksymalnie ukształtowanych. Ustawa dotyka jedynie ekspektatyw, które nie mają charakteru maksymalnie ukształtowanego, a więc takich, które zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego nie zostały objęte ochroną konstytucyjną.
Należy ponadto zauważyć, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego zasada demokratycznego państwa prawnego nakazuje wprowadzanie zmian do systemu prawnego z zachowaniem odpowiedniego vacatio legis, które adresatom regulacji prawnej pozostawi odpowiedni czas w celu przystosowania się do nowych rozwiązań prawnych. Zmiany wprowadzone przez ustawę nic dotyczą osób, które w dniu wejścia w życie ustawy skończyły 50 lat. Zmiany dotykają natomiast osób, które w dniu wejścia w życie ustawy nie ukończyły 50 roku życia, i którym do osiągnięciu wieku emerytalnego pozostało 5 lat - w przypadku kobiet oraz 10 lat w przypadku mężczyzn.
Podniesienie wieku emerytalnego w odniesieniu do osób, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w dotychczas obowiązującym ustawodawstwie pozostało co najmniej 5 lat, nie narusza bezpieczeństwa prawnego jednostki w takim stopniu, aby można było w tym przypadku stwierdzić naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego.
W uzasadnieniu do postanowienia z dnia 9 czerwca 2008 r. (Ts 101/07) Trybunał stwierdził, że na podstawie konkluzji zawartej w uzasadnienia wyroku K 5/99 nie jest dopuszczalne wnioskowanie u contr ario i twierdzenie, iż w ocenie Trybunału, gdy okres ten wynosi poniżej 5 lat, dochodzi do naruszenia bezpieczeństwa prawnego w takim stopniu, że można stwierdzić naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego. (…)

RPO nie stwierdził podstaw do podjęcia działań
(…) W piśmie pojawia się dodatkowo zarzut naruszenia przez kwestionowane przepisy zasady równości w kontekście sposobu zmiany zasad nabywania uprawnień emerytalnych żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych (ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw Dz. U. z 2012 r., poz. 664). Powoływana zmiana obejmuje bowiem żołnierzy powołanych do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r. oraz funkcjonariuszy przyjętych do służby po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r. Ustawa emerytalna ograniczając możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę nie przewidziała podobnego rozwiązania dla pracowników kolei, tzn. nie przewidziała, aby wszystkie osoby, które podjęły pracę jako pracownicy kolejowi przed wejściem w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.), mogły skorzystać z prawa do emerytury kolejowej na dotychczasowych zasadach. (…)
Sytuacja prawna pracowników kolei oraz żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych nie jest tożsama. Istotną cechą różnicującą przesądzającą o uznaniu ich za odmienne, jest przede wszystkim to, że przynależą one do różnych systemów zabezpieczenia społecznego, a ich finansowanie odbywa się z innych źródeł. Trudno jest zatem przedstawić zarzut naruszenia zasady równości w przedmiotowej sprawie.
Rzecznik Praw Obywatelskich pismem z dnia 11 listopada 2013 r. zwrócił się do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Departament Ubezpieczeń Społecznych w sprawie rozwiązań prawnych regulujących zasady przyznawania świadczeń emerytalnych pracownikom kolei.
W odpowiedzi udzielonej pismem z dnia 18 grudnia 2013 r. znak: DUS/053/1320/ER/13 Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, powołując wyrok Trybunału Konstytucyjnego K 5/99, uznało kwestię obowiązujących regulacji prawnych dotyczących zasad przyznawania prawa do emerytury kolejowej za ostatecznie rozstrzygniętą.
W związku powyższym Rzecznik Praw Obywatelskich nie stwierdził podstaw do podjęcia działań w sprawie. *)

Nie odpuścimy
- Grupa Inicjatywna nie składa broni. Nie odpuścimy. Obecnie konsultujemy sprawę z prawnikami. Istnieje kilka możliwych opcji dalszego zaskarżania krzywdzącej kolejarzy decyzji o prawach emerytalnych - powiedział Jan Stefański. - O dalszych krokach, które podejmiemy powiadomimy redakcję „Wolnej Drogi” - zapewnił współzałożyciel Grupy Inicjatywnej.

*) Na podstawie pisma III.7060.16.2014.AJ z dnia 29.01.2014 r. Zespołu Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich „aw”
fot.SolkolArt


Copyright "Wolna Droga"
[X]
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.